ترویج علم مهمترین چالش جایزه مصطفی (ص) | از این جایزه با عنوان نوبل اسلامی یاد شد
تاریخ انتشار: ۱۴ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۹۹۹۹۰
به گزارش همشهری آنلاین، سیدعلی عمرانی در گفت‌وگویی درباره بازخوردهایی که از ادوار گذشته دریافت شده است، اظهار داشت: «جایزه از همان آغاز فعالیت خود با استقبال چشمگیر در سطح جهان روبه‌رو شد. در آستانه اهدای نخستین جایزه مصطفی(ص) نشریه نیچر از اهمیت آن سخن گفت و نشریه ساینس نیز همزمان با نخستین دوره برگزاری آن، از این جایزه با عنوان «نوبل اسلامی» یاد کرد؛ تعبیری که بارها پس از آن در رسانه‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عمرانی افزود: «درخشش برگزیدگان این جایزه در سال‌های پس از دریافت آن نیز موجب رجوع دوباره رسانه‌های بین‌المللی به آن و تمجید از دقت داوری علمی آن شده است. در یک نمونه پس از آنکه «اوگور شاهین» برای کار روی واکسن مبتنی بر mRNA در سال ۱۳۹۸ جایزه مصطفی(ص) را از آن خود کرد، کرونا جهان را فراگرفت و او با همان مکانیسمی که مورد تقدیر جایزه قرار گرفت، نخستین واکسن جهان مبتنی بر mRNA در برابر کرونا را ساخت. این اتفاق، موجی از تحسین رسانه‌های مطرح بین‌المللی نسبت به جایزه را به همراه داشت و بسیاری دستاورد او را با جایزه‌ای که نخستین بار، آن را شناسایی و تقدیر کرده بود، معرفی کردند. همه اینها نشان‌دهنده ابعاد برجسته این جایزه است که در سطح جهانی مورد توجه قرار می‌گیرد.»
مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) ادامه داد: «از سوی دیگر برخی از برجسته‌ترین استادان دانشگاه‌های ایران و جهان اسلام عضو شبکه علمی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) شده‌اند و همه‌ساله شماری از آنها از سرتاسر جهان در نشست‌های علمی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) که هر بار در یکی از دانشگاه‌های برتر جهان اسلام برگزار می‌شود، شرکت می‌کنند. نهادهای علمی بین‌المللی نیز به این جایزه توجه نشان داده‌اند، ازجمله کامستک در سال ۱۳۹۵ و در پانزدهمین نشست خود که با حضور وزرای علوم کشورهای اسلامی برگزار شده بود در قطعنامه‌ای به جایزه مصطفی(ص) پرداخت و از آن تقدیر کرد.»
او درباره چالش‌های پیش‌رو هم گفت: «با نگاهی به اتفاقاتی که در ۱۰ سال عمر جایزه مصطفی(ص) افتاده است، باید گفت که یک بخشی از چالش‌های پیش‌روی ما، مربوط به بنیان نهادن شاخص و نماد شایستگی علم و فناوری در جهان اسلام می‌شود که توسط یک بنیاد و یک نهاد NGO معرفی شده است. برای تبدیل‌شدن این نماد و این شاخص به یک نماد در عرصه بین‌المللی، نیازمند این هستیم که الزامات مختلفی تامین بشود که دقت در داوری، انتخاب افراد و به‌خصوص طراحی و اجرای مدلی که ما بتوانیم به این شایستگی‌ها دست پیدا بکنیم و با اعتبار آن مدل بتوانیم تبدیل بشویم به نماد شایستگی علم و فناوری که این بسیار مهم است. ما در ۴ دوره و در آستانه دوره پنجم، چهارمین نسخه به‌روزشده از مدل بررسی، داوری و شناسایی آثار را پشت سر گذاشتیم و به آن دست پیدا کردیم و امیدواریم که برای ادوار آتی بتوانیم نسخه‌های بهینه‌تر از این مدل را به‌کار بگیریم. این اتفاق بسیار مهمی است. این در واقع خودش یک فناوری نرم است که شما بتوانید یک علمی را به ابزار و مکانیسم شناسایی و داوری افراد برجسته تبدیل بکنید. ما این مدل‌های جواب‌داده شده را در مجامع علمی می‌بینیم که در قالب ژورنال‌هایی، افراد یک درصد و چند درصد اول دنیا، همگی براساس این مدل‌هایی که مبتنی بر یک‌سری شاخص‌ها هستند، شناسایی و معرفی می‌شوند. اینکه یک NGO علمی و فناوری، یک مدل منحصربه‌فرد را براساس ملزومات و نیاز زیست‌بومی که در آن درحال فعالیت هست بتواند معرفی کند، چالشی است که مسیرش شکر خدا در بنیاد مصطفی پیدا شده است. این مسیر پاسخ داده و مورد تأیید نهادهای رنکینگ‌کننده بین‌المللی قرار گرفته است و ما در مسیر بهبود هستیم. این اتفاق مبارکی به‌حساب می‌آید که رخ داده است.»
مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) می‌گوید: «۲ چالش دیگر که ما باید برای آن مدل‌سازی کنیم و آن هم از موضوع‌های بکری است که کمتر به آن پرداخته شده، یکی بحث همگانی‌سازی و در واقع ترویج علم و فناوری است که ما به‌واسطه نقش خودمان و به سهم خودمان باید در این موضوع سهیم باشیم. ما خیلی دنبال این هستیم به مدلی که بومی باشد و بتواند نیازهای جهان اسلام را براساس الزامات‌مان تامین کند، برسیم. دنبال این هستیم به مدلی برسیم که بتوانیم حرف دانشمندان، حرفهای علمی و زبانی که فرهیختگان و عموم علم‌دوست جامعه متوجه می‌شوند، انتقال بدهیم. بتوانیم لینک ارتباطی با رسانه‌ها را تقویت بکنیم و در جریانی علمی در سطح جامعه سهیم باشیم. این موضوعی است که ما مسیرها و بسترهای مختلف را امتحان کرده‌ایم. کماکان در این چالش یاد می‌گیریم، اجرا می‌کنیم، بازخورد می‌گیریم و مجدد انجام می‌دهیم. امیدواریم که به‌زودی با کمک مشاورانی که داریم و با کمک بسترهایی که ایجاد می‌شود، بتوانیم در سطح بین‌الملل با تمرکز بر جهان اسلام یک مدل اجرایی و یک مجموعه‌های همکار بر این موضوع تشکیل بدهیم.»
مدیر اجرایی بنیاد علم و فناوری مصطفی (ص) افزود: «اما چالش دیگر که باید برای آن مدل‌سازی کنیم و اکنون درحال گام برداشتن در این مسیر هستیم، بحث جلب مشارکت عموم جامعه از مشارکت‌هایی خرد تا کلان برای قوت‌بخشیدن به محتواها، نمادسازی‌ها و افتخارات علمی است. ما در حال کار با نهادهای مالی، نهادهای مردمی و مؤسسات مختلف هستیم. همچنین درحال مذاکره با شرکت‌های خصوصی و عمومی و مجموعه‌های خیرین و واقفین هستیم که به حوزه علم و فناوری علاقه‌مند هستند و به این عزت‌آفرینی افتخار می‌کنند، مدل‌های مختلفی را نیز در این زمینه امتحان و از بسترهای مختلف استفاده کرده‌ایم. اما برای اینکه ما بتوانیم به یک مدل و یک حرکت ساختارمند در این مسیر تامین مالی خیرین، واقفین، حامیان و به‌خصوص بانیان علم و فناوری قدم برداریم، باید مدل‌های منسجمی داشته باشیم که درحال کار جدی با گروه‌های اندیشه‌ورزی در این رابطه هستیم.»
عمرانی در ارتباط با حمایت دولت‌های اسلامی در کشورهای مختلف از این حرکت نیز گفت: «مثل مجموعه‌های مختلف ما باید طراحی مناسب و مدل مناسب داشته باشیم تا بتوانیم مشارکت مجموعه‌های مختلف، در توسعه و گسترش علم و فناوری داشته باشیم. ما با دولت‌های مختلفی کار کردیم. موضوعات مختلفی هست و بنیاد مصطفی به‌عنوان یک مجموعه بین‌المللی و فعال با تمرکز به جهان اسلام در سطح بین‌الملل با سازمان‌های بین‌المللی مختلفی تعامل دارد و با دولت‌های اسلامی کار می‌کند در قبال فعالیت‌هایی که قرار است به‌صورت مشترک انجام بشود. به هر حال مجموعه‌های مختلف، سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای اسلامی چه در حوزه اجرا، چه در حوزه تامین مالی و چه در حوزه طراحی، نقش خود را ایفا کرده‌اند. برای نمونه باید گفت که ما با کشورهای عمان، مالزی، پاکستان و ترکیه و همچنین سازمان‌های بین‌المللی مثل کامستک یا همان کمیته دائمی همکاری‌های علمی و فناوری سازمان همکاری اسلامی که از و شرکای جدی فعالیت‌هایمان هستند، تعامل داریم؛ هرچند که این کار همچنان نیاز به توسعه دارد.»
کد خبر 764873 برچسب‌ها اسلام دانشمندان علممنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: اسلام دانشمندان علم بنیاد علم و فناوری مصطفی ص بین المللی جایزه مصطفی ص جهان اسلام رسانه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۹۹۹۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهان در سراشیبی سقوط نرخ تولد
کاهش نرخ تولد تیتر اول بسیاری از رسانه‌ها در ماه‌های ابتدایی سال ۲۰۲۴ است و مسئولان را به ارائه راه‌کارهای مناسب برای مقابله با این پدیده و کمرنگ کردن تاثیرات آن بر اقتصاد و سیاست شهرها تشویق کرده است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، نرخ زاد و ولد جهانی بر اساس داده‌های بانک جهانی نسبت به سال ۱۹۶۳ که برابر ۵.۳ ثبت شده است، همواره در حال کاهش است و در حال حاضر به ۲.۳ رسیده است. با این وجود، جمعیت جهان در چارچوب پارامترهای رشد در حال افزایش است و سازمان ملل متحد رشد جمعیتی دو میلیاردی را در ۳۰ سال آینده پیش‌بینی می‌کند و این یعنی جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد و در دهه ۲۰۸۰ به ۱۰.۴ میلیارد می‌رسد. روند کاهش نرخ تولد در دهه‌های پیشین، بیشتر در کشورهای پردرآمد شمالی مشاهده می‌شد اما این روند در عصر حاضر به سایر مناطق جهان گسترش یافته است و بر اساس برآورد مجمع جهانی اقتصاد، کاهش میزان زاد و ولد به یک پدیده جهانی تبدیل شده است که همه‌گیری کووید -۱۹ این روند را در بسیاری از کشورها تسریع کرده است. همچنین کاهش نرخ تولد با فرایندهای مهاجرت و کاهش جمعیت روستاها مرتبط است، هرچند شهرها نیز از این روند در امان نیستند.
اسپانیا در سال ۲۰۲۳ پایین‌ترین رقم تاریخی تولد را از سال ۱۹۴۱ تا کنون ثبت کرده است که منعکس‌کننده نگرانی‌های فزاینده در مورد کاهش جمعیت است. وضعیت در اسپانیا یک مثال تکان‌دهنده است که نشان از روند گسترده‌تری دارد که در بسیاری از کشورها در حال وقوع است. کاهش جمعیت چین برای دومین سال پیاپی شتاب گرفته است و طبق گزارش اداره ملی آمار چین، تعداد کل مردم چین در سال ۲۰۲۳ با ۰.۲ درصد کاهش به ۱.۴۰۹ میلیارد نفر رسیده است. این کشور سال‌ها است که با روندهایی مبارزه می‌کند که منجر به پیری جمعیت شده و ناشی از سیاست‌های گذشته کنترل جمعیت از جمله سیاست تک‌فرزندی و افزایش بی‌میلی در میان جوانان برای بچه‌دارشدن است. جمعیت ژاپن پس از رسیدن به ۱۲۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۸ شروع به کاهش کرده و در سال ۲۰۲۲ به ۱۲۵ میلیون نفر رسیده است. پیش‌بینی می‌شود که با ادامه این روند، جمعیت ژاپن در سال ۲۱۰۰ به ۶۳ میلیون نفر یعنی نیمی از جمعیت آن در سال ۲۰۲۲ کاهش یابد. این روند در کشورهای دیگر نیز در حال مشاهده است؛ میانگین سنی که افراد برای والدین شدن انتخاب می‌کنند افزایش یافته است، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده کاهش یافته است و درصد فزاینده‌ای از افراد ترجیح می‌دهند بدون فرزند بمانند. نرخ باروری در اسپانیا ۱.۱۹ فرزند به ازای هر زن است، درحالی‌که در فرانسه ۱.۸۳، ایتالیا ۱.۲۵، پرتغال ۱.۳۸ و ایالات متحده ۱.۷ است. در بریتانیا نیز نرخ باروری به پایین‌ترین حد خود در دو دهه گذشته رسیده است.
یکی از عوامل مؤثر بر کاهش تمایل به فرزندآوری، هزینه‌های بالای اقتصادی برای داشتن و تربیت فرزند است که یک مشکل حاد برای خانوارهای کم‌درآمد به شمار می‌آید و منعکس‌کننده افزایش شکاف درآمدی در جوامع است.
در کنار گزارش‌های کاهش جمعیت، مقالات بسیاری حتی جنبه‌های منفی‌تری را در نظر می‌گیرند و تعداد حیوانات خانگی را با تعداد کودکان در کشورها مقایسه می‌کنند. در اسپانیا تعداد سگ‌ها سه میلیون بیشتر از تعداد کودکان است و این خبر در هفته‌های اخیر مورد توجه رسانه‌های اجتماعی قرار گرفته است و از آن به‌عنوان یک عامل مؤثر در کاهش نرخ زاد و ولد و چالش‌های کاهش جمعیت نام برده شده است. با این حال، واقعیت بسیار پیچیده‌تر از خلاصه کردن آن به ترجیح مردم برای نگهداری از حیوانات خانگی بر مسئولیت‌های سنگین تربیت کودک است.
یکی از عوامل مؤثر در کاهش جمعیت کشورهای غربی، نابرابری جنسیتی است، زنانی که مادر می‌شوند شغل خود را از دست می‌دهند، تعادلی بین کار و زندگی و شبکه حمایتی مناسب برای مراقبت از نوزادان وجود ندارد و همین امر منجر به تصمیم‌گیری برای مادرنشدن در این کشورها می‌شود.
کاهش جمعیت با اشتغال نامطمئن و نبود امنیت اقتصادی رابطه مستقیم دارد که به‌طور عمده بر نسل Z و نسل هزاره که در حال حاضر در سن باروری خود هستند تأثیر می‌گذارد. طبق مطالعه دانشگاه ایالتی میشیگان، از هر پنج بزرگسال در ایالات متحده، یک نفر تمایل به بچه‌دار شدن ندارد.
تغییر جهانی در سبک زندگی نیز اثرات قابل‌توجهی در این روند دارد و با افزایش مهاجرت بیشتر مردم به مناطق شهری، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده نیز کاهش می‌یابد چراکه شهرها آهنربای اصلی جمعیت جهان در قرن بیست‌ویکم هستند.
ارتباط بین شهرها و نرخ زاد و ولد، فراتر از توضیح دلایل کاهش نرخ تولد است و توضیح پیامدهای این روند کاهشی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این پیامدها، کاهش جمعیت است که برای شهرهای آینده مشکل بزرگی ایجاد خواهد کرد. مطالعه انجام‌شده توسط دانشگاه ایلینوی شیکاگو پیش‌بینی می‌کند که ۴۳ درصد از شهرهای ایالات متحده تا سال ۲۱۰۰ کاهش جمعیت را تجربه می‌کنند و فقط کلان‌شهرها شاهد افزایش جمعیت خواهند بود. البته این کاهش جمعیت تنها به دلیل کاهش نرخ تولد نیست و عوامل دیگر مانند تغییرات آب‌وهوا و افزایش هزینه‌های زندگی نیز در این اتفاق اثر دارند. در آینده نزدیک شهرهای متوسط با کاهش جمعیتی مواجه می‌شوند که در حال حاضر در مناطق روستایی تجربه می‌شود. شهرهای کوچک در بعضی مناطق اروپا هم اکنون در حال تجربه این کاهش جمعیت هستند.
پرداختن به موضوع کاهش جمعیت و چالش‌های ناشی از پیری جمعیت نیازمند تصمیم‌گیری فعالانه توسط سازمان‌های برنامه‌ریزی شهری است. پویایی در حال تغییر، برخی از زیرساخت‌ها و خدمات شهری را منسوخ می‌کند و نیاز به توسعه زیرساخت‌های جدید را بیش از پیش مطرح می‌کند که شهرها باید برای پاسخ به این چالش، مجموعه‌ای از بهترین شیوه‌ها را اتخاذ کنند.
چالش‌های جمعیتی همچنین با مسائل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی مرتبط هستند، تولید ناخالص داخلی هر کشور با کاهش جمعیت نیروی کار کاهش می‌یابد، مگر اینکه افزایش زیادی در بهره‌وری وجود داشته باشد. کمبود نیروی کار بر بخش‌ها و مشاغل مختلف به‌ویژه بخش خدمات اجتماعی و عمومی مانند آموزش و مراقبت‌های بهداشتی تأثیر می‌گذارد و ممکن است منجر به تعطیلی بعضی مراکز و مشاغل شود. شهرها باید کاهش جمعیت و کاهش نرخ زاد و ولد را در استراتژی‌ها و پیش‌بینی‌های خود بگنجانند تا بتوانند به شیوه مؤثر به چالش‌ها و مشکلات پیش‌آمده رسیدگی کنند.
بعضی از شهرها توانسته‌اند راه‌های موفقیت‌آمیزی برای رسیدگی به این چالش‌ها ارائه دهند، برای مثال شهر ساراگوزا در اسپانیا، «فروشگاه‌های دوستانه» را متناسب با نیازهای افراد مسن پیاده‌سازی کرده است، اسلو در نروژ، خدمات حمل‌ونقل کم‌هزینه را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است، شهر آمستردام هلند، طرح‌ها و بحث‌های فرهنگی را برای رسیدگی به نیازهای جمعیت سالخورده معرفی کرده است و بارسلون با کمک طرح مسکن‌های اشتراکی، از زندگی مشترک بین‌نسلی حمایت می‌کند. ژاپن سقف کمک‌هزینه‌های آموزشی را از دبیرستان به آموزش عالی افزایش داده و کمک‌های اقتصادی بیشتری برای حمایت از فرزندآوری اختصاص داده است. بعضی از شهرهای چین مردم را به فرزندآوری در سال زودیاک چینی اژدها (سال ۲۰۲۴) که سال فرخنده‌ای برای چینی‌ها به حساب می‌آید، تشویق کرده‌اند. هدف همه این طرح‌ها، توقف روند کاهشی میزان زادوولد، تقویت همزیستی و رسیدگی مؤثر به چالش‌های مرتبط با پیری جمعیت است.
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند